Korzystając z tej witryny, zgadzasz się na korzystanie z plików cookie. Możesz zmienić ustawienia dotyczące plików cookie w dowolnym momencie, a także dowiedzieć się więcej na ich temat
Akceptuj Czytaj więcej

Osiedle Prądnik Biały Wschód

PROJEKT:

Helena Malinowska

WSPÓŁPRACA:

Stefan Golonka, Stanisław Pazurkiewicz

Datowanie:

1976–1985

District:

IV – Prądnik Biały

W latach 70. w Krakowie kontynuowano rozwój zabudowy w ramach pasa północnego biegnącego od Nowej Huty w kierunku drogi wylotowej do Katowic. W 1976 roku końca dobiegła budowa osiedla XXX-lecia PRL (obecnie Krowodrza Górka). W tym samym czasie po północnej stronie rozbudowywanego wówczas ciągu dróg (Lublańska, Opolska, Josepha Conrada) zaczęto wznosić zespół osiedli Prądnika Czerwonego i Białego, mających być przedłużeniem założeń wznoszonych w Mistrzejo- wicach i w Czyżynach. Do połowy kolejnej dekady w pobliżu historycznych zabudowań Dworku Białoprądnickiego i zespołu sportowego Clepardia realizowano zespół Prądnik Biały Wschód. Osią założenia jest biegnąca do Witkowic ul. Józefa Mackiewicza. Osiedle wypełniły pasmowo rozmiesz-czone pięciopiętrowe podłużne bloki o południowej ekspozycji. Po zachodniej stronie umieszczono trzy punktowce, a następnych osiem po południowej stronie założenia, w pobliżu ul. Opolskiej. W centrum założenia znalazły się szkoła i przedszkole. Budynki mieszkalne wzniesiono w technologii wielkopłytowej, kompozycję urozmaicono skośnymi formami balkonów.

W tym samym czasie wzdłuż ul. Henryka Pachońskiego wznoszono osiedle Prądnik Biały Zachód. W tym wysuniętym na zachód założeniu dominuje kilkanaście podłużnych, jedenastokondygnacyjnych bloków o południowej ekspozycji, które rozmieszczono po północnej stronie założenia. Od południa towarzyszą im niższe, pięciopiętrowe, podłużne budynki. Osią założenia przez lata pozostawał pusty pas zieleni, przez który od 2023 roku biegną linia tramwajowa oraz tzw. Trasa Wolbromska. Oprócz bloków znajdują się tu budynki usługowe, szkoła, przedszkole, pawilon handlowy.

Pod koniec lat 70. rozpoczęto prace nad projektem założenia, które miało nosić nazwę Bronowice Wielkie. Prace nad zespołem zawieszono z powodu kryzysu gospodarczego. Dzielnica IV Prądnik Biały jest jedną z najszybciej rozwijających się w ostatnich dekadach części Krakowa. Mieszka tutaj już 72 tys. osób, w na początku XXI wieku przybyło 10 tys. nowych mieszkańców. W ostatnich latach na obrzeżach modernistycznych osiedli oraz pomiędzy blokami powstały nowe osiedla deweloperskie, odznaczające się zróżnicowanymi formą, jakością wykończenia i poziomem projekto- wania architektonicznego.

Opracowanie:
Michał Wiśniewski
Zobacz także:
Historie bloków. Część 1:<br>Skąd się wzięły bloki i kto wziął się z bloków?
Podcast

Historie bloków. Część 1:
Skąd się wzięły bloki i kto wziął się z bloków?

Wybrane osiedla

Osiedle Krowodrza Górka

Czytaj

W 1967 roku przyjęto nowy Plan Ogólny Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Krakowa, którego autorem był Stanisław Hager. Podstawowym problemem urbanistycznym Krakowa była wówczas integracja centrum z nowymi dzielnicami po wschodniej stronie miasta poprzez rozwój układu drogowego, w tym dróg szybkiego ruchu.

Osiedle ZUS

Czytaj

W 1929 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął ogólnopolską akcję budowlaną: stworzenie osiedli mieszkaniowych, które choć częściowo zaspokoją głód mieszkaniowy II RP. Osiedla stanowiły lokatę kapitału tej instytucji i były przeznaczone dla jej klientów. W latach 1930–1931 powstało nieduże osiedle bloków przy ul. Fałata.

Osiedle przy ulicy Królewskiej

Czytaj

Kraków – stolicę Generalnego Gubernatorstwa – hitlerowcy chcieli wykreować na wzorcowe miasto niemieckie. Elementem tego programu był masowy napływ niemieckiej ludności urzędniczej. Z myślą o nowych mieszkańcach w latach 1941–1943 stworzono w okolicy ul. Królewskiej (niem. Reichstrasse) dzielnicę „nur für Deutsche” (tylko dla Niemców).

Osiedla mieszkaniowe Krakowa
Społeczna i architektoniczna historia miasta

Projekt został zrealizowany przez zespół Fundacji Instytut Architektury:
dr Dorotę Leśniak-Rychlak, dr Dorotę Jędruch, Martę Karpińską i dr Michała Wiśniewskiego,
we współpracy z badaczkami i badaczami: Maciejem Rodakiem, Wojciechem Pietruchą, Agatą Kokoryn, Filipem Szelą, Moniką Mazurek; koordynacja projektu: Joanna Warchoł

Projekt powstał dzięki życzliwości i współpracy: Muzeum Krakowa, Muzeum Nowej Huty / oddział Muzeum Krakowa, Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida, Klubu Kuźnia / oddział Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida, Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury

Organizator
Partnerzy
Dofinansowano ze środków budżetu Państwa

Dofinansowano ze środków
budżetu Państwa

Edukacja Kulturalna
Osiedla mieszkaniowe Krakowa.
Społeczna i architektoniczna
historia miasta

Dofinansowanie:
81 000 zł

Całkowita wartość:
103 500 zł

Data podpisania umowy:
09.2024